УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хороо өнөөдөр /2025.10.23/ хуралдаж, Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай болон дагалдах хуулийн төслүүдийн гурав дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ.

Хуралдаанд Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга С.Бямбацогт төсвийн төсөлд туссан онцлох арга хэмжээг танилцууллаа.

ТӨРИЙН ХЭМНЭЛТ БА НИЙГМИЙН САЛБАРЫН САНХҮҮЖИЛТ

Тэрбээр төсвийн урсгал зардлын хүрээнд удирдах албан тушаалтны орон тоог бууруулж, төрийн албан хаагчдын тооны өсөлтийг хязгаарлахын зэрэгцээ Төрийн хэмнэлтийн тухай хуулийг хэрэгжүүлж, хэмнэгдсэн хөрөнгийг нийгмийн салбарт зарцуулах бодлого баримталж буйг хэлэв.

Мөн экспортыг нэмэгдүүлэх, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, гамшгийн бэлэн байдлыг хангах, эрүүл ахуйн нөхцөлийг сайжруулах, улаан буудайн нөөц бүрдүүлэх, байгаль хамгаалах зэрэг чиглэлд шаардлагатай зардлыг төсөвт тусгасан байна.

ГАМШГИЙН ЭРСДЭЛ БА НӨӨЦ САНГИЙН НЭМЭГДЭЛ

2025–2026 оны өвөлжилт, хаваржилт хүндрэх эрсдэлтэй байгааг харгалзан Засгийн газрын болон орон нутгийн нөөц санг нэмэгдүүлэхээр төсөлд тусгажээ. Энэ нь зуд, ган, уур амьсгалын өөрчлөлттэй холбоотой эрсдэлийг давах зорилготой юм.

ГЭМТ ХЭРГЭЭС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ САНХҮҮЖИЛТ НЭМЭГДЛЭЭ

“Гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хууль”-ийн дагуу торгуулийн орлогын 40 хувийг дахин санхүүжүүлэх зарчмыг баримталж, 2026 оны төсөвт 59.8 тэрбум төгрөг тусгасан нь өмнөх оноос 44 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдсэн дүн болж байна.

МӨНГӨ УГААХТАЙ ТЭМЦЭХ ФАТФ-ЫН ҮНЭЛГЭЭНД БЭЛТГЭЖ БАЙНА

Монгол Улс 2027–2029 онд ФАТФ-аас хийх харилцан үнэлгээнд бэлтгэх хүрээнд мөнгө угаах болон терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх тогтолцоог сайжруулах арга хэмжээг шат дараатай хэрэгжүүлж байна. Үүнд эрсдэлд суурилсан хяналт шалгалт, технологийн эрсдэлийн бууралт, программ хангамжийн шинэчлэл зэрэг оржээ.

ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН 67 ХУВЬ НЬ ҮРГЭЛЖЛЭХ ТӨСӨЛ

“Төсвийн хөрөнгө оруулалтын удирдлагын цахим систем”-ээр 1,712 төслийн санал ирүүлснээс 579 төсөл, арга хэмжээг сонгон авч 3.2 их наяд төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийхээр төлөвлөсөн байна.

• Үргэлжилж буй төсөл: 67 хувь (2.18 их наяд төгрөг)

• Шинээр хэрэгжих төсөл: 33 хувь (1.08 их наяд төгрөг)

Энэ нь өмнөх жилүүдтэй харьцуулахад төслийн тоог хоёр дахин бууруулсан, өөрөөр хэлбэл төсвийн үнэлгээ, шалгуур сайжирсны илрэл гэж С.Бямбацогт онцлов.

ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ БА ДЭД БҮТЦИЙН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ

2026 оны төсвийн хөрөнгө оруулалт боловсрол, эрүүл мэнд, дэд бүтэц, батлан хамгаалах, онцгой байдлын салбарт төвлөрөхөөр байна.
Тухайлбал:

• УИХ-ын даргын багц – 3.6 тэрбум төгрөг

• Тэргүүн шадар сайдын багц – 112.9 тэрбум төгрөг

• Шадар сайдын багц – 50.1 тэрбум төгрөг

• Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын даргын багц – 26.1 тэрбум төгрөг

• Сонгуулийн ерөнхий хороо – 12.5 тэрбум төгрөг

• Төрийн албаны зөвлөл – 435.1 сая төгрөг

ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧДЫН ТЭТГЭМЖ БА ХУУЛИЙН ЗӨРЧИЛ

Хуралдааны үеэр төрийн албан хаагчдын өндөр насны тэтгэвэрт гарахад олгох нэг удаагийн тэтгэмжийг 36 сарын цалинтай тэнцэх дүнгээр хоёр жилд хувааж олгохоор тусгасан асуудал хөндөгдлөө.
УИХ-ын гишүүн А.Ариунзаяа энэ заалт нь Төрийн албаны тухай хууль болон Төсвийн тухай хуулийг зөрчиж магадгүй гэж үзэж, бүрэн хэмжээгээр олгох боломжийг тодруулсан.

Сангийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Ж.Ганбат хариулахдаа “төсвийн хүрээнд зохицуулалт хийх боломжтой” гэж мэдэгдэв.

“ОЮУТОЛГОЙ”-Н ГЭРЭЭГ ӨӨРЧЛӨХ АЖЛЫН ХЭСЭГ ИДЭВХТЭЙ АЖИЛЛАЖ БАЙНА

УИХ-ын гишүүн Д.Энхтуяа “Оюутолгойн гэрээний өөрчлөлт төсөвт нэмэлт орлого оруулах чухал нөлөөтэй” гэж онцолж, явцын талаар лавлалаа.

Үүнд С.Бямбацогт сайд “Оюутолгойн гэрээг сайжруулах гурван ажлын хэсэг Засгийн газрын түвшинд ажиллаж байна” хэмээн хариулсан. Тэрбээр 2009 онд байгуулсан гэрээний алдааг засах шаардлагатай бөгөөд зээлийн хүү, менежментийн төлбөр, лицензийн асуудлыг шинэ түвшинд гаргах хэлэлцээр ойрын хугацаанд хийхээр төлөвлөж буйг мэдээлэв.

Төрийн байгуулалтын байнгын хороо ийнхүү хэлэлцэж, гишүүдийн зарчмын зөрүүтэй саналуудаар санал хураалт явуулан, дүнг Төсвийн байнгын хороонд хүргүүлэхээр тогтлоо хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээлэв.