2025 оны дөрөвдүгээр сарын 1-нээс эхлэн хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг нэмэгдүүлсэн нь зарим талаараа эерэг, нөгөө талаасаа маргаантай асуудал дагуулсан. Сайд Л.Энх-Амгалангийн тайлбарласнаар энэ нэмэгдэл нь цагийн хөдөлмөр эрхлэгчдийн орлогод шууд нөлөөлсөн ч нийт цалин, тэтгэврийн хэмжээнд автоматаар нөлөөлөхгүй байна.

Гэхдээ энэхүү шийдвэр нь хууль зөрчсөн эсэх тухай асуулт ч хөндөгдөөд байгаа. Учир нь Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээний тухай хуулийн 5.4-д "хоёр жилд нэг удаа тогтооно" гэж заасан байдаг. Гэтэл өмнө нь 2024 оны 1 дүгээр сард шинэчлэгдсэн ХХДХ-ийг 2025 оны 4 дүгээр сард дахин нэмэгдүүлсэн нь зарим хүний хувьд хуулийн заалтыг зөрчсөн мэт ойлгогджээ.

Харин сайд Л.Энх-Амгалан энэ талаар:

“Яг хууль зөрчсөн үү гэвэл үгүй. Одоо байгаа хуулийн зохицуулалтаар явах ёстой. Хөдөлмөрийн тухай хууль, Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээний тухай хуулийн уялдааг хангах хэрэгтэй нөхцөл байдал үүссэн. Тиймээс Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг зайлшгүй өөрчлөх ёстой.” хэмээв.

Түүнчлэн энэ нэмэгдлийн үр нөлөөгөөр олон тэтгэмж, төлбөр өссөн байна. Тухайлбал:

• Хөдөлмөрийн чадамж алдсаны тэтгэмж авч буй 47,500 хүний тэтгэмж 93 мянган төгрөгөөр нэмэгджээ.

• Жирэмсний тэтгэмж авч буй 29,500 хүний тэтгэмж 167 мянгаар,

• Ажилгүйдлийн тэтгэмж авч буй 16,600 хүний тэтгэмж 182 мянгаар өссөн байна.

Гэсэн хэдий ч ажил олгогчид болон улсын төсөвт үзүүлэх дарамт багагүй. Жишээ нь:

• Улсын төсвөөс НДШ хариуцан төлдөг 81,400 даатгуулагчийн шимтгэл 4.7 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ.

• НДС-гаас хариуцан төлдөг 18,900 хүний шимтгэл 2 тэрбум төгрөгөөр өсөхөөр байна.

• Сайн дурын даатгуулагчдын шимтгэл ч мөн адил нэмэгдэж байна.

• Үүний үр дүнд Нийгмийн даатгалын сангийн орлого 129 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэх тооцоо гарсан.

Салбарын сайдын хэлснээр, өнөөдрийн хөдөлмөрийн зах зээлд ажилгүйдэл ба ажлын байрны нийлүүлэлтийн зөрүү, хөдөлмөрийн бүтээмжийн асуудал хурцаар тавигдаж байна. Үүнийг шийдэхийн тулд зөвхөн ХХДХ нэмэх биш, цалин хөлсний тогтолцоог цогцоор нь шинэчлэх шаардлагатай гэж салбарынхан үзэж байгаа юм.