"Чаньэ-6" хөлөг хоёр сар орчим эрсдэл дагуулсан үүрэг гүйцэтгэсний эцэст мягмар гарагт Өвөрмонголын цөлд газарджээ.
Дээжүүд нь гарагууд хэрхэн үүсдэг тухай гол асуултуудад хариулж чадах тул эрдэмтэд Chang'e-6-г тэсэн ядан хүлээж байна. Хятад бол 2019 онд өмнө нь сарны алс талд газардсан цорын ганц орон юм. Дэлхийгээс алслагдсан тал нь аварга том тогоо, цөөхөн хавтгай гадаргуутай тул хүрэхэд техникийн хувьд хэцүү байдаг. Эрдэмтэд энэ бага судлагдсан талыг сонирхож байгаа бөгөөд энэ нь ус, хүчилтөрөгч, устөрөгчийг олж авах боломжтой мөсний ул мөр агуулсан байж магадгүй гэж найдаж байна. "Чанъэ-6"-ын зорилго нь сар руу хийх нислэгээ ахиулж улс орны хувьд бахархал болж байгаа нь өрсөлдөгч АНУ-ын анхаарлыг татаж байна.
"Чанъэ-6" капсул Өвөрмонголын цөлд газардсаны дараахан Хятадын төрийн далбааг намируулж байгааг төрийн хэвлэлүүд харуулсан. БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин "Чаньэ-6" хөлөг онгоцны командын төвд байгаа хүмүүст баяр хүргэн утсаар ярьжээ.
Ноён Си хэлэхдээ, тэд сансар огторгуйг үргэлжлүүлэн судалж, "орчлон ертөнцийн нууцыг тайлах шинэ өндөрлөгт хүрч, хүн төрөлхтөнд тус дэм үзүүлж, улс үндэстнээ ахиулна" гэж найдаж байна гэлээ. "Чаньэ-6" сансрын төвөөс тавдугаар сарын эхээр хөөрч, хэдхэн долоо хоногийн дараа сарны өмнөд туйлын ойролцоох тогоон дээр амжилттай газардсан юм. Түүний даалгавар 53 хоног үргэлжилсэн.
Энэ нь Хятад улсын сар руу хийсэн зургаа дахь, харин алс тал руу хоёр дахь удаагаа хийсэн нислэг юм. Уг зондыг Хятадын домогт гардаг сарны бурхан Чаньэгийн нэрээр нэрлэсэн байна.
Зондоо өрөм, робот гар ашиглан хөрс, чулууг шүүж, газрын гадаргуугийн зургийг авч, Хятадын далбааг наасан байна.
Шотландын эзэн хааны одон орон судлаач Кэтрин Хейманс дээжүүд нь 4.5 тэрбум жилийн өмнө сар хэрхэн үүссэн, энэ нь дэлхийн маш эртний хувилбартай мөргөлдсөний үр дүнд үүссэн эсэх талаарх онолыг шалгахад тусална гэж найдаж байна. "Энэхүү буулт амжилттай болсон нь үнэхээр сэтгэл хөдөлгөм" хэмээн ВВС-д ярьжээ. "Саран дээрх геологийн идэвхжил ойрын болон алс талдаа маш өөр бөгөөд бид яагаад эдгээр ялгааг олж хардаггүй нь том оньсого байлаа." Авчирсан дээжүүд нь судлаачдад сарны төвийн бүтцийг ойлгоход тусална гэж тэр найдаж байна. Сарны гадаргуу дэлхийтэй их төстэй юу? Энэ нь дэлхий, сар хоёр ижил зүйл байсан гэсэн бидний онолыг баталж чадах уу?" хэмээх асуултуудыг үүсгээд буй.
Бээжин АНУ, Орос хоёрыг гүйцэхийн тулд сүүлийн 10 жилийн хугацаанд сансрын хөтөлбөртөө асар их хөрөнгийг зарцуулсан.
Энэ нь 2030 он гэхэд сар руу багийнхан илгээх зорилготой бөгөөд эцэст нь сарны өмнөд туйлд бааз байгуулахаар төлөвлөж байна.
Мөн АНУ 2026 он гэхэд сансрын нисгэгчдээ "Артемис 3"-ын даалгавраар саран дээр гаргахаар төлөвлөж байгаа аж. Шинжээчдийн үзэж байгаагаар дараагийн сансрын уралдаан нь зөвхөн хүмүүсийг саран дээр гаргах тухай биш, харин тэдний эрх ашгийг хэн эзэмшиж, сарны нөөцийг хянах зорилготой холбоотой байх болно гэж шинжээчид үзэж байна.
Эх сурвалж: bbc.com
Б.НАНДИН-ЭРДЭНЭ
