Колумбын Үнэний Комисс болон Британийн Шүүхийн Архитектур судалгааны агентлагийн хийсэн мөрдөн байцаалтын явцад Хууль зүйн ордоныг эргүүлэн авах үеэр албадан алга болсон, Ураба болон Нукакийн уугуул иргэдийг эзлэн авч, хоморголон устгасан тухай баримтыг илчилжээ. Үнэний комисс, Шүүхийн архитектурын газраас мөрдөн байцаалтын үр дүнг харуулах зорилгоор Богота дахь Мигель Уррутиа урлагийн музейд (MAMU) “Алга болсон ул мөр” нэртэй үзэсгэлэнг зохион байгууллаа.
Комисс 100 гаруй цаг видео бичлэг, олон зуун гэрчлэл болон бусад олон зүйлийг боловсруулж, дижитал загварчлал, видео болон дүрсний шинжилгээ, фотограмметр, зайнаас тандан судлах технологийг ашигласан гэж Үнэний комиссын хэвлэлийн төлөөлөгч Фолко Заффалон тайлбарлав.
Үнэнийг тодруулах комиссын хэвлэлийн төлөөлөгч Фолко Заффалон: "Энэ төсөл бол Энх тайвны гэрээний дагуу хийсэн төсөл ба хохирогчид бол ажлын гол төв байсан. Үзэсгэлэнд зориулж хохирогчид, тосгоны иргэд, хүчирхийлэлд өртсөн хүмүүстэй газар дээр нь ярьж тодруулсан зүйлс их бий.
Энэ мөрдөн байцаалтад биологич, архитектор, зураач, түүхч, сэтгүүлч, иргэний байгууллага, прокурор, шинжээчид, тосгоны иргэд өөрсдийн шинжээчид, хохирогчдын төрөл төрөгсөд оролцсон. Жүжигчдийн нэгдэл нь үүнийг маш өвөрмөц мөрдөн байцаалтын төрөл болгон харуулж байна.
Бидний "хар хайрцаг" гэж нэрлээд байгаа хэсэгт зарим зүйлийг тодруулах боломжтой болсон нь өнөөг хүртэл нуугдаж байсан түүхийн зарим хэсгийг нуун дарагдуулсан, ял шийтгэлгүй үлдсэн түүхийг харуулсан байгаа.
Нээлттэй бүтээн байгуулалт" гэдэг ойлголт бол бидний чадах бүхнээ хий гэсэн үг бөгөөд бусад оролцогчид, судлаачид, эрдэмтэн судлаачид, иргэний нийгмийн байгууллагууд, хохирогчдыг өөрсдөө энэхүү судалгааны үр дүнг өөрийн болгож ашиглахыг урьж байгаа юм"
Зочин Барбара Прада: "Судалгааны ийм хэлбэр, үзэсгэлэнгийн тусламжтайгаар бид нэг алхам урагшилж чадна гэдэгт би итгэж байна. Хамгийн гол нь үзэсгэлэнгийн төгсгөлд надад хамгийн их таалагдсан зүйл бол бүх зүйл маш хүчтэй, маш сөрөг, маш гунигтай байсан ч итгэл найдвар байдаг гэдгийг мэдэрлээ. Надтай адил Колумбтай хамт урагшлахыг хүсэж буй бүх ард түмэн болон тус улсад итгэл найдвар өгсөн үзэсгэлэн байна.
Эх сурвалж: А24 Мэдээний агентлаг